شهر دانش از فرهنگ سازی تا زیرساخت نیاز به تغییر رویکردهای مدیریت دارد
به گزارش روابط عمومی مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران، در راستای برگزاری سیزدهمین جشنواره پژوهش و نوآوری درمدیریت شهری، نشست "مدیریت دانش و شهرهای یادگیرنده؛ واکاوی تجارب جهانی" با حضور امیر روشن بخش قنبری، معاون دبیر کل کمیسیون ملی یونسکو در ایران، جواد محمودی، شهردار بندر خمیر، گشتاسب مظفری، معاون مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران و دبیر کل مجمع شهرداران آسیایی، سارا حبیبی، کارشناس ارشد سیاست ملی شهری دفتر هبیتات، محمد حسن زاده، عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس و نرگس رامک، دبیر نشست و مدیر گروه مطالعات تجارب و مستندسازی پروژه های شهری به صورت برخط برگزار شد. امیر روشن بخش، معاون دبیر کل کمیسیون ملی یونسکو در ایران گفت: ذی نفع اصلی یادگیرندگی شهروندان هستند. وقتی یک موضوع اجتماعى تکرار شود به یک فرهنگ و الگوی رفتاری تبدیل می شود اگر به یاد بیاورید ترویج بستن کمربند ایمنى در حین رانندگی از مسیر مشارکت شهروندان به یک رفتار عمومى مبدل شد در مقابل آموزشهاى دو دهه اى تفکیک زباله از مبدا تا به امروز به ثمر نشسته است. نیاز به مهارت مواجه با چالش ها ضرورت یادگیرندگى را براى مردم صد چندان مى کند، باید به دنبال راهکارى براى سهم دهى به شهروندان بر بستر یادگیرندگى بود، تا نتیجه لازم بدست آوریم.
وی با اعلام آمادگی کمیسیون ملى یونسکو براى توسعه همکاری در بین شبکه شهرهاى یادگیرنده افزود: می توان از تجارب موفق و ظرفیت های یونسکو برای این دستیابى به ساختارهاى کارا در بخش مدیریت شهرى استفاده کرد و ما آمادگى داریم تا براى توسعه یادگیرندگى از تمامى منابع مالی، پشتیبانی و دستاوردهای علمی که در این خصوص موجود است حداکثر بهره بردارى را به نفع منافع کشور ایجاد کنیم. روشن بخش در ادامه گفت: یادگیرندگی باید به نوعی سبک زندگی تبدیل شود. معتقدم ایران مهد یاد گیرندگى است همانطور که در متون قدیمى ما آمده است، " ز گهواره تا گور دانش بجوی" ویا در تاکیدات دینى ما بدان اشاره شده، یادگیرندگى از دیرباز با ما بوده است. جواد محمودی، شهردار بندر خمیر در ادامه این نشست با اشتراک تجارب جهانی شهرهای یادگیرنده در دوران کرونا گفت: بعد از پاندمی کرونا تمام دنیا به نحوه برخورد با چنین شرایطی و حرکت به سوی تاب آوری در مقابل چالش های همه گیر گام برداشتند و به این نتیجه رسیدند که فقط با آموزش می توانند در این بحران ها موفق شوند.
وی ادامه داد: در برخورد با کووید و مقاومت در برابر این پاندمی تمامی ارگان ها بسیج شده بودند تا شهروندان را در این بحران آموزش دهد. یادگیرندگی و فناوری در این پاندمی به کمک هم توانست خدمات فراگیر و یک دستی به همه شهروندان ارائه دهد. محمودی با اشاره به درس هایی که کووید 19 برای شهرها داشته گفت: در این شرایط تعامل میان شهرها در پاندمی شکل گرفت و باید به سرعت آموزش شهروندان انجام می شد و ابزارهایی مورد استفاده می گرفت تا آموزش با سرعت و تکنولوژی بیشتری شکل بگیرد. وی با اشاره به تغییرات سیستم آموزشی در دوره پاندمی گفت: در این دوره محتواهای خلاقانه فراوانی تولید شد، تغییر در پلتفرم های آموزشی و روش های مجازی و آنلاین و انعطاف پذیری آموزش و یادگیرندگی ایجاد شد. سارا حبیبی، کارشناس ارشد سیاست ملی شهری در این نشست با تاکید بر اهمیت مدیریت دانش گفت: در سالهای اخیر مدیریت دانش به موضوعی حیاتی در سازمانها تبدیل شده است. سرمایههای دانش هر سازمانی موفقیت اجرایی آن را تعیین میکند و وظیفه مدیریت دانش، مدیریت سرمایههای دانشی سازمانی است. مدیریت دانش بهعنوان یک رویکرد جدید و نوین به معنای تلاش آگاهانه و نظاممند برای ایجاد، به اشتراک گذاری و استفاده از دانش به نحوی است که به ارزش آن نهاد بیفزاید و نتایج مثبتی را در دستیابی به آرمانهای آن سازمان به وجود آورد. وی با اشاره به مزایا و فواید مدیریت دانش افزود: در سازمانهای بزرگ و یا بینالمللی مدیریت دانش از اهمیت بسیاری برخوردار بوده و بهعنوان یکی از ابزارهای اجرایی طرحهای راهبردی و سازمانی بهکار گرفته میشود. حبیبی ادامه داد:مدیریت دانش به عنوان بخشی از اجرای برنامه راهبردی و سازمانی برنامه اسکان بشر ملل متحد (هبیتات) معرفی شده است. در چارچوب هبیتات، مدیریت دانش به دنبال بهرهگیری از تلاشهای همکاران برای دستیابی به شهرنشینی پایدار از طریق تبادل دانش، همکاری و شبکهسازی است. هبیتات همچنین از به اشتراک گذاری اطلاعات و دانش مرتبط بین کارکنان برای افزایش اثربخشی سازمانی و تکامل دانش پشتیبانی میکند. محمد حسن زاده، استاد دانشگاه تربیت مدرس با طرح موضوع شهر دانش: درس آموخته هایی از شهرهای دانش در جهان گفت: شهر دانش به عنوان یک مفهوم نوین، حاصل ضرورت های تحول در شیوه شهر نشینی و مدیریت شهری بروز یافته است. شهر دانش بستری برای کاربست دانش در راستای ارتقای کیفیت زندگی و زیست پایدار شهری است. شهرنشینان و جمعیت شهرنشینان در جهان رو به افزایش است و این باعث بروز چالش های عدیده ای شده است. شهروندان در هزاره سوم به دنبال احراز هویت خود در قالب شهر پایدار، هوشمند و پیشتاز هستند. حسن زاده در ادامه گفت: تغییر رویکرد به مدیریت شهری ما را وادار به حرکت به سوی شهر دانش می کند. در ارزیابی شهرهای دانش شاخص های «اقتصاد دانش» و «سرمایه دانش» مورد توجه قرار می گیرد. وی ادامه داد: تجربیات حاصل از بررسی های میدانی و مشاهدات عینی در یک دهه گذشته از اغلب شهرهای دانش در جهان نشان می دهد که شهرهای دانش در سه دسته قابل دسته بندی هستند: الف. شهرهای دانش نهادینه شده، شهرهای دانش در حال گذر، شهرهای دانش منفرد. ایشان با آوردن مثالهایی از هرکدام از این سه دسته مانند شهر وین، شهر ملبورن و دوبی ویژگی های هرکدام را تبیین و درس آموخته های حاصل از مطالعات را حرکت شهر تهران به سوی شهر دانش ارائه کردند. سرفصل های اصلی درس آموخته های از منظر ایشان «ایجاد همگرایی»، «توسعه زیرساخت ها»، «فرهنگ سازی»، و «توانمندسازی» اعلام و شاخص های مربوط به هرکدام از سرفصل ها ارائه گردید. گشتاسب مظفری، معاون مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران و دبیر کل مجمع شهرداران آسیایی در ادامه افزود: اهمیت دانش و خردورزی در پیشینه ایرانیان همیشه ارزشمند بوده است و این دانش و بصیرت افراد شهرهای گذشته را ساخته است و تمدن ایجاد شده را فراهم آورده است. دبیر کل مجمع شهرداران آسیایی در ادامه خاطرنشان کرد: امروزه رشد و توسعه تمام شهرها که نماد عینی توسعه پایدار شهری هستند در جریان اطلاعات و خلاقیت و نوآوری زنده است و حرکت می کند. شهرها متاثر از محیط پیرامون خود و موثر بر این محیط هستند شهرها سیستم های پویا و اجتماعی هستند. آندراس براندنر، مدیر بخش مدیریت دانش دانشگاه وین در این نشست با ارسال پیامی اظهار داشت: شهرهای دانش از الزامات آیندگان است و حرکت شهرها به این سو نیاز شهروندان دانش محور خواهد بود.